Wanneer je op mijn website komt, staat daar met grote letters gedrukt: “Laat uw voeding uw medicijn zijn en uw medicijn uw voeding”. Een van de wijze uitspraken van Hippocrates.

Hippocrates wordt ook wel ‘de vader’ van de moderne geneeskunde genoemd. Deze man leefde zo’n 2000 jaar geleden, en heeft een aantal wijze uitspraken meer gedaan, welke we vandaag de dag nog steeds gebruiken.

Een andere wijze uitspraak van hem was: ‘Alle ziekte begint in de darmen’.

Natuurlijk begint niet elke ziekte in de darmen, maar er is wel bewijs dat veel chronische stofwisselingsziektes in de darmen beginnen.

In deze blog wil ik vooral ingaan op de darmen zelf, en wat er zoal mis kan gaan in de darmen. Dus wat is de werking van de darmen, hoe staat het ervoor met de integriteit van de darmwand, en hoe is het met de darmflora gesteld.

Spijsvertering

Even in het kort de werking van het spijsverteringsstelsel, ofwel de weg van mond tot kont.

Spijsvertering betekent letterlijk het verteren en het opnemen van de spijs, ofwel voeding.

Je spijsvertering bestaat grofweg uit de maag, de dunne darm, en de dikke darm. De eerste vertering begint al in je mond. De vertering gebeurt met behulp van enzymen.*

Deze enzymen zorgen ervoor dat het voedsel in kleine stukjes ‘geknipt’ wordt, zodat de voedingsstoffen opgenomen kunnen worden in de darmen.

De maag en darmen maken voortstuwende bewegingen (peristaltiek), zodat de voedselbrij door het spijsverteringskanaal geleidt wordt. Ook wordt het hierbij enigszins gekneed.

De maag heeft drie belangrijke functies: opslag, kleiner maken en verteren van voedsel. In de maag wordt het voedsel gekneed en vermengd met maagsap dat wordt geproduceerd door klieren in de maagwand. De productie van maagsap komt op gang door het zien, ruiken, proeven en kauwen van voedsel. Maagsap bevat maagzuur (zoutzuur) en een enzym (pepsine), dat eiwitmoleculen afbreekt. Zoutzuur is nodig voor de eiwitvertering, en doodt bacteriën. Daarnaast helpt maagzuur bij de opname van vitaminen en mineralen, vooral vitamine B12 en ijzer. Pas als de voedselbrij in de maag zuur genoeg is, gaat de maagportier open om een brokje van de voedselbrij door te laten naar de dunne darm.

In de dunne darm vindt een belangrijk deel van de spijsvertering plaats, maar ook de grootste opname van voedingsstoffen.

Organen als de lever, galblaas en alvleesklier spelen ook een belangrijke rol in de spijsvertering. Vanuit de dunne darmwand zelf, maar ook vanuit de lever/galblaas en alvleesklier (die ook uitmonden in de dunne darm) wordt er spijsverteringssap met enzymen toegevoegd. Zo zijn er verschillende enzymen in de dunne darm met allemaal hun eigen werking, voor o.a. koolhydraten (amylase), eiwitten (protease) en vetten (lipase).

Alle onverteerde voedselresten, afvalproducten en spijsverteringssappen komen in de dikke darm terecht. De belangrijkste functies van de dikke darm zijn opname van water en zouten en de vorming en opslag van ontlasting.

In de dikke darm bevindt zich ook de darmflora, waar ik in mijn blog ‘Natuurlijke probiotica’ al enige uitleg over heb gegeven.  

Klachten

De darmen zijn een belangrijk onderdeel in onze spijsvertering. Zowel in de dunne als de dikke darm kan echter veel fout gaan. Dit kan een diversiteit aan klachten opleveren. Darmproblemen kunnen zich op vele manieren uiten. Klachten als buikpijn, een opgeblazen gevoel, winderigheid, diarree of verstopping komen voort uit een verstoorde darmwerking.

Daarnaast ligt ook de oorsprong van veel andere klachten en ziekten in de darmen. Een groot gedeelte van de immuniteit bevindt zich bijvoorbeeld in de darm. Zo kunnen bij het niet goed functioneren van de darm indirecte klachten ontstaan zoals vermoeidheid, hoofdpijn, spier- en gewrichtsklachten, huidproblemen, slapeloosheid en infecties.

Darmklachten kunnen kortdurend zijn of een langere periode aanhouden. Dit is afhankelijk van de oorzaak, zoals een buikgriep, voedselintoleranties, stress of parasitaire infecties. Ook na een antibioticakuur ervaart men vaak langere tijd darmklachten.

Oorzaken

Darmproblematiek kan ontstaan door een verstoring in de darmflora of pH-waarde, verslechterde darmwand of verminderde vertering van koolhydraten, vetten en eiwitten. Ook stress is een veelvoorkomende oorzaak van darmklachten, vanwege de directe verbinding tussen darm en hersenen (hersen-darm-as). Darmklachten lijkt ook een symptoom van corona te zijn.

Darmklachten is een breed begrip. Er kunnen daarom diverse oorzaken ten grondslag liggen aan darmklachten. Denk aan:

·       Voedselintoleranties of -overgevoeligheden

·       Medicatie, waaronder antibiotica

·       Prikkelbaar darmsyndroom

·       Stress

·       Overmatig eten

·       Buikgriep

·       Parasitaire infecties

·       Ontstekingsziekten zoals ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa

De bron van darmklachten

Van alle mensen die darmklachten hebben, heeft .. % een..

Een bacterie, parasiet of Candida          90%

Verstoring van de darmflora                   80%

Probleem met bepaalde voeding           75%

Probleem met het zenuwstelsel              25%

Genetische afwijking                                5%

Wanneer je darmklachten ervaart, is het belangrijk hier aandacht aan te besteden en deze te behandelen. Het zijn namelijk signalen van ons lichaam die je serieus moet nemen. Darmklachten die niet opgelost worden, kunnen leiden tot bijvoorbeeld chronische ontstekingen elders in je lichaam, slechte opname van voedingsstoffen waardoor je lichaam vermoeid raakt en pijn gaat doen, hormonale stoornissen, neurologische stoornissen en psychische stoornissen. Neem daarom de achterliggende oorzaken van de darmklachten weg, zodat de spijsvertering weer optimaal kan functioneren. Hierdoor kunnen voedingsstoffen weer goed opgenomen worden, waardoor je lichaam optimaal kan gaan functioneren. Je krijgt weer voldoende hormonen om evenwicht te bewaren tussen inspanning en ontspanning. Je voelt je weer lekker in je vel. 

De darmen weerspiegelen de algehele gezondheid. Voor een goed werkend immuunsysteem is een gezonde spijsvertering, darmfunctie en darmslijmvlies noodzakelijk. De inhoud van de dikke darm bevat veel afval- en gifstoffen. Bij het ontgiften van het lichaam is daarom het reinigen van de darm onontbeerlijk. Verder is het opbouwen en ondersteunen van de darmwand noodzakelijk.

Voedingsadviezen

Bij darmklachten is een passend voedingspatroon belangrijk. Vaak komen darmklachten voort uit ongezonde voeding, maar dit kan ook voorkomen bij voeding die gezond wordt geacht. Wat je het beste kan eten bij darmklachten verschilt dus per persoon en is afhankelijk van de oorzaak.

Heb jij darmklachten, waar je graag vanaf wilt? Wil je hier graag advies of begeleiding in? Ik help je graag op weg.

* Enzymen zijn eiwitten die nodig zijn om koolhydraten, vetten en eiwitten te verteren in het lichaam en voedingsstoffen af te breken tot stoffen die we nodig hebben om te kunnen functioneren. Zo worden koolhydraten afgebroken tot glucose (energie), eiwitten tot aminozuren en vetten tot vetzuur en glycerol.